Günümüz rekabet koşulları, firmaları, maliyeti yüksek olan enerjiyi optimum seviyede kullanmaya sevk etmiştir. Atık baca gazı, tekstil sektöründe kullanılan ram makinelerinde olduğu gibi atmosfere atılan gazlardan sıcak su ve sıcak hava elde etmek üzere değerlendirilir.
Yüksek verimli kazanlarda, anlık ölçümlerde kazan verimi % 85 ile % 92 arasında değişmektedir. Özellikle buhar, su ve kızgın yağ kazanlarında oluşan atık baca gazı ile tekstil sektöründe bulunan atık sıcak su enerjilerinden faydalanılmasının üretim maliyetlerine ve ülke ekonomisine katkısı büyüktür.
Sanayi kazanlarında ekonomizer, planlama aşamasında % 3 - 8 arası tasarruf getireceği hesaplanan, uygulamada daha da az faydası olacağı düşünülen bir yatırım aracıdır. Proses değerleri dikkate alınarak yapılan sistemler kısa sürede kendilerini amorti ederler.
Ekonomizer, bir tesiste sadece tasarruf aracı değil aynı zamanda kurulu kapasiteyi arttıran bir ısı transfer yüzeyidir.
Baca gazı ekonomizer uygulamalarında dikkat edilmesi gereken hususların başında gazın özellikleri ve yoğuşma sıcaklıkları gelmektedir. Baca gazlarında yoğuşma olması durumunda asit ortaya çıkar ve yoğuşma olan tüm yüzeylerin aside dayanıklı malzemelerden yapılması gerekmektedir.
En az basınç kaybı hede enmesi durumunda yoğuşma tercih edilmez ve karbon- çelik malzemelerden ekonomizer dizayn edilebilir. Ekonomizer, baca gazı sıcaklığını düşürdüğü için, baca gazında gereksiz yere bulunan fazla hava da soğutularak dışarı atılır.
Bu şekilde hava fazlalık katsayısının artışından kaynaklanan verim kaybı önemli miktarda düşürülmektedir.
114 m2 ısıtma yüzeyli ekonomizer ile 5 ton/h, 6 bar işletme basıncında buhar kazanı sistemi bulunan bir firmanın baca gazından elde edeceği tasarruf miktarı yandaki hesaplarla ifade edilmiştir.
Kazanılan ısının getirdiği yakıt tasarruf miktarının hesabı
165.000 kcal/h’lik ısının elde edilmesi için kazanda yakılması gereken yakıt miktarı hesabı aşağıdaki gibidir.
Kullanılan formüller
B=Q/(Huxηk)
Formül tanımları
Q: kcal/h (kazanılan ısı miktarı)
B: Nm3/h (saatte tasarruf edilen yakıt miktarı) Hu: kcal/Nm3 (yakıtın alt ısıl değeri)
ηk: Verim
Formül değerleri
Q: 165.000 kcal/h
ηk:%90
Hu: 8250 kcal/Nm3 (dogalgaz ve lng için )
Hesaplamalar
1 Saatlik yakıt tasarrufu doğalgaz için;
B=Q/(Huxηk) = 165.000 / (8250x0.90) = 22,22 Nm3/h doğalgaz tasarruf söz konusudur.
Ekonomizerli sistemde yıllık yakıt tasarrufu
22,22 Nm3/hx16 h/günx300 gün = 106.656 Nm3/yıl Ekonomizerdeki yıllık yakıt tasarrufu TL
Yakıt birim fiyatı = 0,7141 TL/Nm3
106.656 Nm3/yılx0,7141 Tl/Nm3 = 76.163,00 TL /yıl
